تحصیل در آلمان یکی از بهترین گزینه‌ها برای مهاجرت تحصیلی است. علاوه بر اعتبار بالای دانشگاه‌ها و مناسب‌بودن هزینه تحصیل، شرایط اقتصادی و بازار کار این کشور نیز از عوامل مؤثر بر افزایش مهاجرت تحصیلی به آلمان هستند. کیفیت بالای آموزش و وجود امکانات مدرن و تجهیزات علمی و آموزشی استاندارد، آلمان را به یکی از بهترین کشورها برای مقصد تحصیلات دانشگاهی تبدیل کرده است.
همچنین ارائه بورسیه‌های تحصیلی و تحصیل رایگان در دانشگاههای دولتی شرایط تحصیل در کشور آلمان را به شرایطی ایده‌آل برای دانشجویان خارجی تبدیل کرده است. در این مقاله از سری مقالات مؤسسه مهاجرتی ویرا کالج شرایط ابعاد مختلف تحصیل در آلمان را بررسی می‌کنیم.
مزایای تحصیل در آلمان
آلمان را میتوان قلب صنعت قاره اروپا و یکی از مهمترین قطب‌های اقتصادی قاره سبز نامید. دانشگاههای آلمان در فهرست بهترین و پیشرفته‌ترین دانشگاههای جهان هستند که بر اساس جدیدترین استانداردهای آموزشی، علمی و تحصیلی جهان فعالیت می‌کنند. از طرف دیگر هزینه تحصیل در آلمان در دانشگاههای دولتی این کشور تقریباً رایگان بوده و دانشجویان تنها در آغاز هر ترم تحصیلی هزینه‌ای برای امور اداری ثبت‌نام پرداخت می‌کنند.
به دلیل نیاز بازار کار آلمان در رشته‌های مختلف و به‌ویژه رشته‌های علوم پزشکی و مهندسی فارغ‌التحصیلان به‌راحتی جذب بازار کار می‌شوند. علاوه بر این، ارائه کمک‌هزینه و بورسیه‌های تحصیلی متعدد از دیگر مزایای مهاجرت تحصیلی به آلمان هستند. به‌طورکلی مهمترین مزایای تحصیل در آلمان عبارت‌اند از:
- اعتبار بالای دانشگاه‌ها
- وجود موقعیت‌های شغلی مناسب
- امکان تحصیل رایگان در دانشگاههای دولتی
- ارائه بورسیه‌های تحصیلی و کمک‌هزینه
- امکان اخذ اقامت در آلمان بعد از پایان تحصیل
- امکان کار دانشجویی با اخذ مجوزهای لازم
البته باید توجه داشت که تحصیل در هر کشور خارجی علاوه بر مزایا می‌تواند معایبی نیز داشته باشد. برای یک انتخاب مناسب مقصد تحصیلی باید ابعاد مختلف یعنی هم مزایا و هم معایب را در نظر گرفت و بر اساس یک نتیجه کلی تصمیم‌گیری کرد. معایب تحصیل در آلمان و مهاجرت تحصیلی به آلمان عبارت‌اند از:
- هزینه بالای اجاره منزل
- وجود سیستم بروکراسی پیچیده
- چالش‌برانگیز بودن سیستم آموزشی المان برای برخی افراد
- ضرورت فراگیری زبان آلمانی برای اغلب رشته‌ها و کار در این کشور
البته در یک جمع‌بندی کلی به دلیل اعتبار بالای دانشگاه‌ها، وجود امکانات مدرن آموزشی و علمی و بازار کار مناسب میتوان از برخی معایب آن چشم‌پوشی کرده و برای مهاجرت تحصیلی به آلمان اقدام کرد.
دانشگاه های برتر آلمان
سیستم آموزشی آلمان یکی از سیستم‌های آموزش پیشرفته دنیا است که در تمام سطوح و مقاطع تحصیلی افرادی دارای تخصص و مهارت بالا تربیت می‌کند. حضور اساتید معتبر بین‌المللی و مشارکت علمی با مراکز علمی و تحقیقاتی جهان و سرمایه‌گذاری‌های کلان در توسعه کمی و کیفی دانشگاه‌ها، موجب افزایش اعتبار این مراکز علمی در سطح جهان شده است. برخی از مهمترین دانشگاههای آلمان عبارت‌اند از:
- دانشگاه بن
- دانشگاه فنی مونیخ
- دانشگاه مونیخ
- دانشگاه هایدلبرگ
- دانشگاه شاریته برلین
- دانشگاه آخن
- دانشگاه آزاد برلین
- دانشگاه هامبورگ
- دانشگاه فرایبورگ
- دانشگاه گوتینگن
- دانشگاه هومبولت برلین
- دانشگاه لودویک ماکسیمیلیان
همانند سایر دانشگاههای جهان، رتبه‌بندی دانشگاههای آلمان نیز بر اساس شاخص‌های عملکرد در حوزه آموزش، چشم‌انداز بین‌المللی و انتقال دانش ارزیابی می‌شود. دانشگاههای شاریته، هایدلبرگ، توبینگن، فنی مونیخ، فرایبورگ و دانشگاه توبینگن برخی از بهترین دانشگاههای آلمان برای تحصیل رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی هستند.
شرایط تحصیل در کشور آلمان
شرایط تحصیل در کشور آلمان بر اساس مقاطع تحصیلی متفاوت است. به همین دلیل در آغاز اقدام برای تحصیل در آلمان باید از تمام شرایط به‌خوبی مطلع باشید. در ادامه شرایط تحصیل در مؤسسات عالی و دانشگاههای آلمان آمده است و لازم است در زمان مهاجرت تحصیلی به آلمان برای اطلاع از تمام قوانین اقدام کنید. در ادامه شرایط تحصیل در این کشور را بررسی می‌کنیم.
۱. تحصیل در کالج‌های آلمان
متقاضیان تحصیل در آلمان با داشتن دیپلم دبیرستان باید ابتدا و قبل از تحصیل در دانشگاههای این کشور برای معادل‌سازی مدرک دیپلم خود وارد یکی از کالج‌های M, T, G, W آلمان شوند. هزینه تحصیل در کالج‌های دولتی رایگان و معدل متقاضی باید ۱۶ به بالا باشد. علاوه بر این شرط سنی زیر ۲۵ سال و مدرک زبان آلمانی حداقل B1 ضروری است.
۲. تحصیل در مقطع کارشناسی
از دیگر شرایط تحصیل در کشور آلمان درصورتی‌که متقاضی مهاجرت تحصیلی به آلمان، حداقل ۴۰ واحد دانشگاهی در ایران گذرانده باشد بدون نیاز به تحصیل در کالج، مستقیماً می‌تواند وارد دانشگاههای آلمان شود. برای تحصیل در مقطع کارشناسی در آلمان شرط سن زیر ۲۶ سال، معدل بالای ۱۶ و حداقل سطح زبان آلمانی B1 از شرایط تحصیل در کشور آلمان در مقطع کارشناسی است. هزینه تحصیل در این مقطع نیز در دانشگاههای دولتی تقریباً رایگان است و تنها در آغاز هر ترم مبلغی برای هزینه‌های اداری ثبت‌نام دریافت می‌شود.
۳. تحصیل در آلمان؛ مقطع کارشناسی ارشد
آلمان یکی از کشورهای ایده‌آل برای تحصیل در مقطع کارشناسیارشد است و در این مقطع بسیاری از رشته‌های تحصیلی به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند. شرط سنی تحصیل در مقطع کارشناسیارشد در آلمان زیر ۳۴ سال و معدل دوره کارشناسی بالای ۱۵ از شرایط تحصیل در کشور آلمان در مقطع ارشد است. همچنین سطح زبان آلمانی باید B2 یا زبان انگلیسی آیلتس ۶ باشد که باید قبل از مهاجرت تحصیلی به آلمان مهارت زبانی را کسب کرد.
۴. تحصیل در مقطع دکترا
در مقطع تحصیلی دکترا نیز برخی رشته‌ها علاوه بر زبان آلمانی به زبان انگلیسی نیز ارائه می‌شوند. برای تحصیل در آلمان در مقطع دکترا نیز شرط سنی کمتر از ۴۵ سال، معدل کارشناسیارشد بالای ۱۵ و سطح زبانی آیلتس ۷.۵ برای زبان انگلیسی یا TestDaf برای زبان آلمانی ضروری است.
نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد درباره تحصیل در دوره پست دکترا است و این دوره از مقاطع آموزشی در آلمان محسوب نشده و دوره مستقلی برای آن وجود ندارد. به همین دلیل مدرکی برای آن صادر نمی‌شود. فارغ‌التحصیلان دوره دکترا می‌توانند برای یک پوزیشن پست دکترا اپلای کرده و بعد از اتمام دوره دکترا فعالیت‌های تحقیقاتی خود را ادامه دهند.
آوسبیلدونگ در آلمان
یکی از روش‌های مهاجرت به آلمان شرکت در دوره‌های تخصصی کارآموزی در این کشور است که دوره‌های آوسبیلدونگ نام دارد. این روش مسیر مناسبی برای اشتغال به کار در آلمان است و یکی از روش‌های تحصیل در آلمان محسوب می‌شود که متقاضیان در دوره‌های حرفه محور شامل دروس تئوری و عملی شرکت می‌کنند.
بیش از ۳۰۰ شغل تخصصی فنی دوره‌های آوسبیلدونگ ارائه می‌دهند. برای ورود به این دوره‌ها داشتن دیپلم دبیرستان یا مدرک پیش‌دانشگاهی الزامی است وبسیاری از متقاضیان این روش را به‌عنوان بهترین روش برای مهاجرت تحصیلی به آلمان و استخدام به کار قطعی انتخاب می‌کنند.
طول دوره آوسبیلدونگ بر اساس نوع دوره می‌تواند ۴-۳ سال طول بکشد. از جمله شرایط تحصیل در کشور آلمان در دوره‌های آوسبیلدونگ مهارت زبان آلمانی در سطح حداقل B1 یا در برخی دوره‌ها مدرک بالاتر زبان نیاز است. حداقل سن ۱۷ سال یا میانگین سنی ۲۲-۲۱ سال از دیگر شرایط شرکت در این دوره‌ها است. نکته جالب‌توجه درباره شرکت در دوره‌های آوسبیلدونگ، رایگان بودن آن است و علاوه‌برآن کارفرماها حقوق ۱۲۰۰-۷۰۰ یورویی به کارآموزان پرداخت می‌کنند.
هزینه تحصیل در آلمان
مناسب‌بودن هزینه تحصیل در دانشگاههای دولتی آلمان یکی دیگر از مهمترین دلایل افزایش مهاجرت تحصیلی به آلمان است و دانشجویان در آغاز هر ترم مبلغی را به‌عنوان هزینه اداری ثبت‌نام پرداخت می‌کنند. البته یک استثنا وجود دارد و آن دانشگاههای دولتی ایالت بادن ووتمبرگ است که دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا برای تحصیل در دانشگاههای این ایالت باید شهریه پرداخت کنند.
هزینه تحصیل در دانشگاههای خصوصی آلمان به مقطع تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل بستگی دارد. بر اساس آخرین اطلاعات، میانگین هزینه تحصیل در دانشگاههای خصوصی در مقطع کارشناسی سالانه ۲۶.۰۰۰ یورو و در مقطع کارشناسیارشد می‌تواند تا ۴۰.۰۰۰ یورو در سال باشد.
رشته‌های اقتصاد، مهندسی و مدیریت از دوره‌های تحصیلی با بیشترین هزینه تحصیل در آلمان هستند. شرایط تحصیل در کشور آلمان در دانشگاههای دولتی این کشور موجب افزایش رقابت برای مهاجرت تحصیلی به آلمان شده است که مناسب‌بودن هزینه تحصیل در دانشگاههای دولتی یکی از این موارد است.
در ادامه هزینه ثبت‌نام در برخی دانشگاههای دولتی آلمان آمده است:
| دانشگاه | هزینه |
| دانشگاه بن | ۳۰۰ یورو |
| دانشگاه مونیخ | ۱۴۵ یورو |
| دانشگاه فنی مونیخ | ۱۴۵ یورو |
| دانشگاه هایدلبرگ | ۱۷۲+ ۱۵۰۰ یورو |
| دانشگاه آزاد برلین | ۳۱۳ یورو |
| دانشگاه فنی آخن | ۳۰۰ یورو |
| دانشگاه گوتینگن | ۳۷۵ یورو |
| دانشگاه هامبورگ | ۳۳۵ یورو |
| دانشگاه گوتینگن | ۳۷۵ یورو |
بورسیه های تحصیلی آلمان
همان‌طور که گفته شد ارائه بورسیه تحصیلی یکی دیگر از مزایای تحصیل در آلمان است و این بورسیه‌ها به دودسته بورسیه‌های دولتی و سازمانی و بورسیه دانشگاهی تقسیم‌بندی می‌شوند. مهمترین مراحل دریافت بورسیه تحصیل در دانشگاههای آلمان عبارت‌اند از:
- انتخاب بورسیه تحصیلی مناسب با شرایط
- درخواست برای اخذ بورسیه
- آمادگی برای مصاحبه بورسیه
- حفظ شرایط لازم در طول دریافت بورسیه
شرایطی همچون رزومه و عملکرد تحصیلی درخشان و معدل بالا از جمله شرایط دریافت بورسیه هستند. همچنین مدارک لازم برای دریافت بورسیه تحصیل در آلمان شامل موارد زیر است:
- فرم درخواست بورسیه
- مدارک فارغ‌التحصیلی قبلی
- کاورلتر
- انگیزه‌نامه
- طرح مطالعه یا پیشنهاد تحقیق
- مدارک اثبات تسلط کامل به زبان انگلیسی یا آلمانی
- گواهینامه‌هایی مانند آموزش‌های فوق‌برنامه، آموزش‌های حرفه‌ای یا گواهی تجربه فعالیت‌های داوطلبانه
مهمترین بورسیه‌های تحصیلی آلمان عبارت‌اند از:
- بورسیه بنیاد هاینریش بل
- بورسیه ملی
- بورسیه بنیاد رزا لوکزامبورگ
- بورسیه کنراد آدناور
- بورسیه بنیاد فردریش ایبرت
- بورسیه بنیاد هانس سایدل
- بورسیه بنیاد آزادی فردریش ناومن
- بورسیه بنیاد ملی آکادمیک آلمان
مدارک لازم برای تحصیل در دانشگاه های آلمان
بعد از ارزیابی شرایط تحصیل در آلمان و انتخاب دانشگاه مناسب با رشته، شرایط تحصیلی و زبان تحصیل باید مدارک لازم برای اخذ پذیرش و ثبت‌نام در این دانشگاه‌ها را فراهم کنید. شرایط و مدارک لازم برای تحصیل را باید از وب‌سایت دانشگاه موردنظر کسب کنید. زمان‌بندی نامناسب و ناقص بودن مدارک موجب تأخیر در پذیرش یا رد درخواست پذیرش خواهد شد. مهمترین مدارک لازم برای تحصیل در دانشگاههای آلمان عبارت‌اند از:
- مدارک تحصیلی و ریزنمرات با ترجمه رسمی که تمامی مدارک باید به تأیید ZAB برسد.
- پاسپورت با حداقل اعتبار لازم و مدارک شناسایی با ترجمه رسمی
- مدرک مهارت زبان آلمانی یا انگلیسی (بر اساس زبان تحصیل انتخابی)
- جدیدترین رزومه شامل سوابق آکادمیک، مهارت‌ها، اهداف و…
- ویزای تحصیلی آلمان
- گواهی تمکن مالی
- گواهی سلامت پزشکی
- درخواست اجازه اقامت برای تحصیل
- پرداخت هزینه درخواست پذیرش (برای بار اول ۱۰۰-۵۶ یورو و برای تمدید مجوز اقامت ۹۶-۴۹ یورو)
اخذ ویزای تحصیلی آلمان
یکی از شرایط مهاجرت تحصیلی به آلمان اخذ ویزای تحصیلی است. انواع ویزای تحصیلی آلمان شامل ویزای کالج آلمان برای تحصیل در مقطع کارشناسی، ویزای کالج پزشکی برای رشته‌های پزشکی، ویزای مقطع کارشناسیارشد و ویزای تحصیل دکترا در آلمان است.
توجه داشته باشید که برای اخذ ویزای تحصیل در آلمان داشتن مدرک زبان الزامی است. مدارک لازم برای اخذ ویزای تحصیلی آلمان عبارت‌اند از:
- تکمیل فرم درخواست ویزا
- پاسپورت معتبر
- دو کپی از پاسپورت
- مدار شناسایی و گواهی تولد
- گواهی ازدواج (در صورت وجود)
- ارائه مدارک تمکن مالی
- مدارک پذیرش رسمی دانشگاه
- ارائه تضمین بانکی از یک بانک المانی
- تعهدنامه و شواهد سوابق درآمد و دارایی‌های والدین
به‌طورکلی فرایند دریافت ویزای تحصیلی آلمان به‌این‌ترتیب است:
- مراجعه به سفارت یا کنسولگری آلمان
- دریافت شرایط و تعیین وقت ویزا
- ارائه مدارک و اطلاعات مورد درخواست سفارت
- پرداخت هزینه دریافت ویزا به مبلغ حدود ۷۰-۶۰ یورو
- انجام مصاحبه قبل از دریافت ویزا
بعد از دریافت نامه پذیرش تحصیل در آلمان و با داشتن بودجه کافی برای زندگی در آلمان باید برای دریافت ویزای تحصیلی اقدام کرد. موجودی بانکی برای دریافت ویزای دانشجویی ۱۱۲۰۸ یورو است.
کار دانشجویی در آلمان
دانشجویان بین‌المللی مشغول به تحصیل در آلمان می‌توانند مجوزهای لازم برای کار دانشجویی پاره‌وقت را دریافت کنند. اجازه کار حین تحصیل برای دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسیارشد ۲۰ ساعت در هفته و برای دانشجویان مقطع دکترا ۳۰ ساعت در هفته است.
خوابگاه های دانشجویی در آلمان
به دلیل بالابودن اجاره منزل در المان، اغلب دانشجویان تحصیل در آلمان خوابگاه‌های دانشجویی را انتخاب می‌کنند. با داشتن تمام شرایط تحصیل در کشور آلمان و اخذ پذیرش باید برای محل اقامت نیز اقدام کرد. هزینه خوابگاه دانشجویی در آلمان ماهانه حدود ۳۰۰ یورو است و در این خوابگاه‌ها انمکانات استاندارد زندگی دانشجوی مانند اینترنت رایگان، سالن مطالعه، آشپزخانه، سرویس بهداشتی، اتاق لباسشویی و… وجود دارد.
شرایط بعد از پایان تحصیل در آلمان
دانشجویان بعد از پایان تحصیل در آلمان ۱۸ ماه فرصت دارند که برای کار جستجو کنند. به دلیل بازار کار مناسب و نیاز بازار به نیروهای متخصص، فارغ‌التحصیلان می‌توانند شغلی مناسب با رشته تحصیلی خود پیدا کنند. بعد از اشتغال به کار در رشته مناسب با مهارت و علاقه خود، افراد می‌توانند ویزای کار آلمان را دریافت کنند که بعد از ۴ سال اشتغال به کار در آلمان و پرداخت مالیات میتوان این ویزا را به اقامت دائم در آلمان تبدیل کرد.
جمع‌بندی
اعتبار بالای دانشگاه‌ها، تحصیل رایگان در دانشگاههای دولتی و بازار کار مناسب از جمله مزایای تحصیل در آلمان هستند. دانشگاههای آلمان در فهرست برترین دانشگاههای جهان هستند و سطح علمی، تحصیلی و آموزشی در این دانشگاه‌ها از کیفیت بالایی برخوردار است که موجب افزایش درخواست مهاجرت تحصیلی به آلمان شده است.
شرایط تحصیل در کشور آلمان به مقطع تحصیلی بستگی دارد که شرط معدل، سن و داشتن تسلط زبانی مناسب از جمله این شرایط است. مؤسسه مهاجرتی ویرا کالج با ده سال سابقه در امور مهاجرت تحصیلی نقش مؤثری در هدایت و مشاوره کارآمد متقاضیان تحصیل در خارج از کشور دارد.
کارشناسان و مشاوران مهاجرتی ویرا کالج تمامی مسیرهای قانونی و مناسب مهاجرت تحصیلی را برای متقاضیان روشن می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تحصیل در آلمان با مشاوران ما در تماس باشید.
